Όλα αυτά τα χρόνια, σε όσα συνέδρια έχω παρευρεθεί μιλούσαμε για πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, για αποκατάσταση, για αποδοτική χρήση των πόρων, κάναμε μελέτες, κάναμε συνέδρια, αλλά όλα αυτά έμεναν στα χαρτιά. Γιατί, πάντα, φτάναμε στο πολιτικό κόστος, φτάναμε στις συντεχνίες, φτάναμε στις ομάδες πίεσης, που δεν άφηναν να μετακινηθούμε, έστω κατά ελάχιστο, στον τομέα της υγείας. Πιστεύω ακράδαντα, πως η ευκαιρία αυτή και για την χώρα και για τον τομέα της υγείας είναι μοναδική. Αν δεν τα καταφέρουμε τώρα, δεν θα τα καταφέρουμε ποτέ.
Κύριε Κοντοζαμάνη, ως διοικητής της 1ης υγειονομικής περιφέρειας (Υ.ΠΕ) Αττικής, μιλήστε μας για τον νέο υγειονομικό χάρτη, που διαμορφώνεται στην Αττική, ύστερα από τις νέες αλλαγές, που πάρθηκαν από το υπουργείο υγείας.
Ναι, αλλάζουμε τον υγειονομικό χάρτη της χώρας, διότι πιστεύουμε ότι, με αυτό τον τρόπο, σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, θα πρέπει μέσα από αυτή την αναδιάταξη των δομών-ανασχεδιασμό του υγειονομικού χάρτη, να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε αποδοτικά τους διαθέσιμους πόρους (χρηματικούς, υλικούς, και ανθρώπινους), προκειμένου να παρέχουμε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας. Δεν πάμε να «ανακαλύψουμε τον τροχό».
Η διεθνής εμπειρία μας βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση. Έχουμε ξεκινήσει με την αναδιάταξη των νοσοκομειακών δομών της Αθήνας και θα συνεχίσουμε και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Βέβαια, προς αυτή την κατεύθυνση, στο πλαίσιο τώρα της διαθεσιμότητας και της κινητικότητας, έχουμε ανακατανομή του προσωπικού σε νοσοκομειακές μονάδες και ο στόχος μας είναι να αλλάξουμε χρήση σε κάποια νοσοκομεία, προκειμένου να καλύψουμε ευρύ φάσμα αναγκών, για παράδειγμα φτιάχνουμε αστικά κέντρα υγείας, φτιάχνουμε μονάδες αποκατάστασης (γιατί είναι γεγονός ότι πάντα σταματούσαμε στην τριτοβάθμια περίθαλψη- στο νοσοκομείο -και δεν προχωρούσαμε στο κομμάτι της αποκατάστασης, από το οποίο πάσχει σημαντικά η χώρα).
Βέβαια, δεν σταματάμε εδώ. Μετά την ολοκλήρωση του σχεδίου διαθεσιμότητας και κινητικότητας, θα προχωρήσουμε σε περαιτέρω αναβάθμιση των νοσοκομειακών δομών. Θα φτιάξουμε κέντρα αριστείας στις νοσοκομειακές μονάδες των νοσοκομείων, που θα παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας. Ήδη υπάρχουν κάποιες νησίδες αριστείας στα νοσοκομεία μας και θέλουμε να τις αναδείξουμε, προκειμένου να προσελκύσουμε έρευνα πάνω σε συγκεκριμένες ιατρικές ειδικότητες. Επίσης, αλλάζουμε το σύστημα των εφημεριών στην Αθήνα, και επιπλέον βάζουμε νέα νοσοκομεία σε εφημερία, όπως είναι το νοσοκομείο «Άγιοι Ανάργυροι» στην Κηφισιά. Το νοσοκομείο αυτό, θα λειτουργήσει και ως γενικό νοσοκομείο.
Επίσης, έχουμε κάνει μια πάρα πολύ καλή δουλειά στο κομμάτι της πρωτοβάθμιας υγείας, κυρίως στα κέντρα υγείας, που λειτουργούν στην Αττική. Έχουμε αναμορφώσει τη λειτουργία τους, με 24ωρα κέντρα εφημερίας από το καλοκαίρι και έτσι έχουμε καλύψει ένα κομμάτι της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Όλες αυτές οι αλλαγές στοχεύουν μόνο στο να μπορέσει η κυβέρνηση να εξισορροπήσει τις πιέσεις, που της ασκούνται από την Τρόικα, προκειμένου να μειώσει το κόστος στην υγεία, ή υπάρχει κάποιο σχέδιο πίσω από όλα όσα γίνονται;
Η ειλικρινής μου τοποθέτηση είναι ότι, θα έβαζα σε τελευταία μοίρα το οικονομικό όφελος από όλη αυτήν την διαδικασία. Υπάρχουν, βέβαια, οικονομικά οφέλη, αλλά μην ξεχνάμε, ότι το μεγάλο όφελος για εμάς είναι ότι, αναδιατάσσουμε το ανθρώπινο δυναμικό σε δομές, που έχουμε ανάγκες. Διότι, σε μια περίοδο που δεν έχουμε προσλήψεις και μεγάλο μέρος και του ιατρικού και λοιπού προσωπικού συνταξιοδοτείται, οι ανάγκες σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό είναι αυξημένες στα νοσοκομεία. Όταν, λοιπόν, έχουμε κάποια νοσοκομεία τα οποία έχουν δομές 300-400 ατόμων και εξυπηρετούν μια πάρα πολύ μικρή μερίδα του πληθυσμού, τότε ανακατανέμοντας το ιατρικό και λοιπό ανθρώπινο δυναμικό σε δομές με μεγαλύτερες ανάγκες θα έχουμε πολλαπλές ωφέλειες, και οικονομικές, και καλύτερη παροχή υπηρεσιών υγείας.
Η αλήθεια είναι ότι, έτσι όπως έγινε ο ανασχηματισμός και οι διάφορες αλλαγές στο χώρο της υγείας, η κυβέρνηση έχει ανοίξει πολλά μέτωπα. Υπήρχαν πράγματα, που έπρεπε να αλλάξουν στο χώρο της υγείας και που ποτέ καμία κυβέρνηση δεν τα άγγιζε. Όλα αυτά τα λάθη, των τόσων ετών, οδήγησαν την υγεία στην θέση, που βρίσκεται σήμερα. Αισθάνεστε ότι, έφτασε «ο κόμπος στο χτένι» και αναγκαστήκατε να προχωρήσετε σε αυτές τις έντονες ανακατατάξεις στο χώρο της υγείας;
Πράγματι, όλα αυτά τα χρόνια, σε όσα συνέδρια έχω παρευρεθεί μιλούσαμε για πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, για αποκατάσταση, για αποδοτική χρήση των πόρων, κάναμε μελέτες, κάναμε συνέδρια, αλλά όλα αυτά έμεναν στα χαρτιά. Γιατί, πάντα, φτάναμε στο πολιτικό κόστος, φτάναμε στις συντεχνίες, φτάναμε στις ομάδες πίεσης, που δεν άφηναν να μετακινηθούμε, έστω κατά ελάχιστο, στον τομέα της υγείας.
Πιστεύω ακράδαντα, πως η ευκαιρία αυτή και για την χώρα και για τον τομέα της υγείας είναι μοναδική. Αν δεν τα καταφέρουμε τώρα, δεν θα τα καταφέρουμε ποτέ. Και, πράγματι, έχουμε ανοίξει πάρα πολλά μέτωπα, αλλά δεν θα έχουμε άλλη ευκαιρία.
Όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο υγείας, δια στόματος του υπουργού, οι συγχωνεύσεις νοσοκομείων και κλινικών είναι η μόνη λύση, η οποία εξισορροπεί τις δεσμεύσεις μας προς την τρόικα. Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές δημιουργούν μεγάλους τριγμούς, τόσο στους υγειονομικούς υπαλλήλους των συγχωνευμένων νοσοκομείων και κλινικών, όσο και στους πολίτες. Το ερώτημα, που γεννάται, είναι το εξής, ποια εκτιμάτε ότι θα είναι τα οφέλη, από τις ενέργειες αυτές, πρώτον για το κράτος, δεύτερον για τους εργαζομένους και τρίτον για τους ασθενείς;
Για το κράτος είναι τεράστια τα οφέλη, γιατί, πλέον, πάμε σε αποδοτική λειτουργία του συστήματος υγείας. Επιτρέψτε μου να πω ότι, η δυναμικότητα ενός συστήματος υγείας δεν μετράται με τον αριθμό των κλινών και τα τετραγωνικά μέτρα των εγκαταστάσεων αλλά σε παραγόμενες υπηρεσίες, σε ποσοστό αναγκών που καλύπτονται, στο βαθμό διείσδυσης της νέας γνώσης και της τεχνολογίας και στην προβολή των επιτευγμάτων της ελληνικής ιατρικής κοινότητας.
Οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν πλέον σε ένα περιβάλλον που ανταποκρίνεται στις δεξιότητες και εμπειρίες τους και οι ασθενείς θα αισθάνονται σιγουριά για το επίπεδο παροχής υπηρεσιών υγείας.
Με ποιο τρόπο γίνονται καλύτερες οι παροχές για τους ασθενείς, όταν, για παράδειγμα, από τις συγχωνεύσεις νοσοκομείων στα βόρεια προάστια οι ασθενείς θα πρέπει να μετακινηθούν αρκετά, για να τους παρασχεθούν οι υπηρεσίες υγείας;
Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να μετακινηθεί, ειδικά στα βόρεια προάστια, ο ασθενής. Μάλιστα ενισχύουμε τον βόρειο άξονα παροχής υπηρεσιών υγείας, διότι φτιάχνουμε ένα «νοσοκομειακό μπλοκ» (hospital trust) με το νοσοκομείο «Σισμανόγλειο», το «Αμαλία Φλέμινγκ» και το νοσοκομείο «Παίδων της Πεντέλης». Επομένως, παρέχουμε ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών υγείας σε αυτόν τον άξονα, που θα μπορέσει να λειτουργήσει και ως ανάχωμα στα νοσοκομεία του κέντρου, διότι όλοι ξέρουμε ότι, υπάρχει υπερσυγκέντρωση υπηρεσιών υγείας στο κέντρο της Αθήνας.
Σε συνδυασμό με το νοσοκομείο των «Αγίων Αναργύρων», που είναι επάνω στον άξονα της εθνικής οδού, που υπάρχει πρόσβαση μέσω της Αττικής Οδού, νομίζω ότι, μόνο ωφελημένος μπορεί να είναι ο βόρειος άξονας της Αττικής και η υπόλοιπη Αττική.
Επιπλέον, και για τουςασθενείς θα υπάρξουν καλύτερες και ποιοτικότερες υπηρεσίας υγείας, γιατί λειτουργούν και νέες κλινικές, όπως για παράδειγμα στο νοσοκομείο των «Αγίων Αναργύρων» λειτουργεί πλήρως το τμήμα πυρηνικής ιατρικής, που είναι οι θεραπείες για ιώδιο. Επίσης, έχουμε ενισχύσει το κομμάτι της ακτινοθεραπείας, όπως κάνουμε και σε άλλα νοσοκομεία της Αθήνας. Επομένως, στοχευμένα, με συγκεκριμένες δράσεις, επιλύουμε χρόνια ζητήματα.
Όσον αφορά τους εργαζόμενους του τομέα της υγείας, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν χάνουν την δουλειά τους. Μάλιστα, η υγεία έχει τόσες ανάγκες, που μπορεί να υποδεχτεί και κόσμο από άλλους τομείς του δημόσιου τομέα. Θα επαναλάβω για μία ακόμη φορά ότι το προσωπικό, εφόσον κατανεμηθεί αποδοτικά, αυτό θα είναι προς όφελος του κάθε εργαζόμενου, διότι αντιλαμβάνεστε ότι, όταν έχουμε πληρότητα – επάρκεια προσωπικού σε μια κλινική, τότε η εργασιακή κόπωση είναι μικρότερη, σε σχέση με παλαιότερα, που είχαμε περιπτώσεις με ανεπάρκεια προσωπικού και υποστελέχωση τμημάτων και μονάδων.
Το τελικό σχέδιο αναμόρφωσης της υγείας θα ολοκληρωθεί μετά τις 15 Σεπτεμβρίου, όπου θα έχει ολοκληρωθεί και η κινητικότητα των εργαζόμενων στα νέα νοσοκομεία. Υπάρχει σχέδιο δράσης, το οποίο να διασφαλίζει την ομαλή μετάβαση στο νέο σύστημα. Ποια θα είναι, κατά την άποψή σας, τα άμεσα προβλήματα, που θα δημιουργηθούν από τις αλλαγές αυτές;
Όχι, δεν θα δημιουργηθούν προβλήματα. Σίγουρα υπάρχουν κάποια μικροπροβλήματα σε συγκεκριμένους τομείς, λόγω του ότι βρισκόμαστε αυτές τις μέρες στη φάση της κινητικότητας και έχουμε απώλειες σε προσωπικό. Αλλά, νομίζω ότι, τα μέχρι σήμερα στοιχεία έχουν δείξει ότι, έχουμε αντέξει. Το σύστημα την εφημερίας, όπως το έχουμε αναδιαμορφώσει, πάει καλά, τα νοσοκομεία πάνε καλά και νομίζω ότι, αυτό μας δίνει την τεκμηρίωση, για να μπορέσουμε την επομένη της κινητικότητας να λειτουργήσουμε ακόμα καλύτερα.
Δεδομένων των αλλαγών αυτών στο χώρο της υγείας, έχουν ξεκινήσει διάφορες αντιδράσεις από τους εργαζομένους. Πιστεύετε ότι, είναι δικαιολογημένη η ανησυχία των εργαζομένων, ή έχει να κάνει με μια γενικότερη πολιτική πίεση;
Πάντα υπάρχουν πολιτικές σκοπιμότητες και περιπτώσεις, που υποκρύπτεται, όντως, ο προσπορισμός πολιτικών ωφελειών από τέτοιες ενέργειες. Αυτό που έχω διαπιστώσει, όλες αυτές τις μέρες, είναι ότι, υπήρχε διάχυτη ανησυχία στον κόσμο, ακόμα και από κόσμο, που δεν έβγαινε σε διαθεσιμότητα. Νομίζω ότι, κάθε μέρα αποδεικνύουμε ότι, μένουμε πιστοί σε αυτά, που έχουμε πει ότι, δεν πρόκειται να χαθεί καμία θέση εργασίας.
Ποιος θα είναι ο ρόλος των ιατρικών κέντρων υγείας. Θα λειτουργήσουν επικουρικά, ή αναμένεται να ενισχυθούν με νέες επιστημονικές ειδικότητες και να αποκτήσουν και νέο εξοπλισμό, ούτως ώστε να λειτουργήσουν αποτελεσματικότερα για τους ασθενείς;
Όσον αφορά τα κέντρα υγείας της Αττικής, εμείς αλλάζουμε τον τρόπο εφημερίας τους, προκειμένου να εξυπηρετήσουμε τον πληθυσμό στις περιοχές, που υπάρχουν αυτά τα κέντρα υγείας.
Στόχος μας είναι να μπορέσουμε πραγματικά να φτιάξουμε ένα δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και το δίκτυο αυτό να αποτελέσει το «αμορτισέρ» για τα νοσοκομεία, διότι, αν θέλετε και λόγω κουλτούρας, λόγω νοοτροπίας, με το παραμικρό προστρέχουμε στα νοσοκομεία. Από εκεί και πέρα, θα προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε και να παρέχουμε περισσότερες υπηρεσίες υγείας και ειδικότητες στα, ήδη, λειτουργούντα κέντρα υγείας. Επιπλέον, για να παρέχουμε σωστή πρωτοβάθμια περίθαλψη, πρέπει να έχουμε επαρκή στελέχωση στα κέντρα υγείας. Εμείς, ήδη, καλύπτουμε τις ανάγκες των κέντρων υγείας σε προσωπικό με επικουρικό προσωπικό, μέσω προκηρύξεων του υπουργείου υγείας.
Επιτρέψτε μου να προσθέσω κάτι στο σημείο αυτό. Πρέπει να μπορέσουμε να συνενώσουμε δυνάμεις με τις μονάδες υγείας του ΕΟΠΥΥ, προκειμένου να καλύψουμε πλήρως τις ανάγκες για πρωτοβάθμια περίθαλψη υγείας των πολιτών μας. Αυτά σχεδιάζουμε και νομίζω ότι, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, θα έχουμε αποτελέσματα να σας παρουσιάσουμε.
Κύριε Κοντοζαμάνη, έχοντας μια σημαντική εμπειρία σε θέσεις «κλειδιά» στο χώρο της υγείας, πως βλέπετε να διαμορφώνετε το τοπίο στο χώρο τα επόμενα χρόνια;
Οι προκλήσεις είναι μεγάλες για τα επόμενα χρόνια. Αν θα μπορούσα να τις ιεραρχήσω, θα έλεγα ότι, το μεγαλύτερο πρόβλημα, που αυτή τη στιγμή έχει να αντιμετωπίσει το σύστημα υγείας, είναι η γήρανση του ιατρικού πληθυσμού. Γιατί, στα επόμενα δύο χρόνια θα έχουμε ένα τεράστιο κύμα φυγής ιατρών, που είχαν μπει τα τελευταία 35 χρόνια στο σύστημα, με την ίδρυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε προσλήψεις στο σύστημα, άρα θα υπάρξει σίγουρα ένα κενό, το οποίο πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Βέβαια, υπάρχουν «δεξαμενές», που θα μπορούσαν να καλύψουν αυτές τις ανάγκες.
Από εκεί και πέρα νομίζω ότι, το μεγάλο στοίχημα είναι, να μπορέσουμε πραγματικά να προσφέρουμε και άλλες υπηρεσίες με τα χρήματα που διαθέτουμε. Και μπορούμε να το πετύχουμε αυτό χρησιμοποιώντας αποδοτικά τους πόρους. Επιπλέον, να σχεδιάσουμε μια ολοκληρωμένη πολιτική διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού, γιατί ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αυτός, που στηρίζει το σύστημα.
Αναφερθήκατε στην έρευνα. Πιστεύετε ότι, η Ελλάδα μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στο κομμάτι της έρευνας. Πως, όμως, θα εξασφαλιστούν αυτά τα χρήματα;
Η Ελλάδα διαθέτει ένα αξιόλογο ιατρικό δυναμικό και φαίνεται αυτό από την διεθνή παρουσία και εμβέλεια, που έχουν οι Έλληνες γιατροί. Θέλουμε να προσελκύσουμε έρευνα στην Ελλάδα και αυτό γίνεται και σε επίπεδο υγειονομικής περιφέρειας, με την λειτουργία ειδικών λογαριασμών κονδυλίων έρευνας και ανάπτυξης. Και για αυτό σας είπα και πριν ότι, θέλουμε να φτιάξουμε κέντρα αριστείας, να αναδείξουμε νησίδες αριστείας. Τα κέντρα αυτά θα μπορέσουν να αποτελέσουν τον «μαγνήτη» προσέλκυσης έρευνας στην χώρα μας.
Και η έρευνα αυτή έχει πολλαπλά οφέλη. Όχι μόνο κερδίζουμε σε ιατρική γνώση, αλλά έχουμε και οφέλη για την εθνική οικονομία. Διότι εισρέει χρήμα στη χώρα, που το έχουμε πάρα πολύ ανάγκη αυτή τη στιγμή και μπορούν να δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας.
