ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ – ΚΩΣΤΗΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Βασικές κατευθύνσεις μας είναι, η επαρκής χρηματοδότηση του συστήματος προκειμένου να καταστεί βιώσιμο, η ανάδειξη και ενίσχυση του πυλώνα της Δημόσιας Υγείας, η κατανομή των πόρων στη βάση συγκεκριμένων προτεραιοτήτων στη διαχείριση των νοσημάτων, η έμφαση στην πρόληψη και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και η παροχή νέων, η ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης ανθρωπίνων πόρων και η διασφάλιση της πρόσβασης σε κάθε απαραίτητη θεραπεία για τους πολίτες στο χαμηλότερο δυνατό κόστος.
Κλείνουμε σχεδόν μια δεκαετία με τη χώρα εντός μνημονιακού πλαισίου. Ωστόσο, παρά την επιτυχή ένταξή μας στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης, βρεθήκαμε υπό την απειλή εξόδου. Γιατί συνέβη αυτό;
Έγιναν λάθη από όλες τις πλευρές. Η «συνταγή» ήταν σε αρκετά σημεία εσφαλμένη, αλλά δεν υπήρχε και η αναγκαία συνεννόηση. Το 2015, τέλος, με τα πειράματα Τσίπρα – Καμμένου – Βαρουφάκη, έχοντας την αυταπάτη ότι θα κάνουμε περίπου μια κατάληψη στην Ευρώπη, την ώρα που βγαίναμε από το τούνελ βρεθήκαμε σε πολύ μεγάλο κίνδυνο. Και νομίζω ότι ως Νέα Δημοκρατία κάναμε πολύ σωστά και βάλαμε πλάτη για να μην βρεθεί η χώρα στα βράχια.
Θεωρείστε ένας πολιτικός με Ευρωπαϊκό προφίλ. Πιστεύετε ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και το πολιτικό σύστημα αντιμετώπισαν σωστά και υπεύθυνα την κρίση που περνάει η χώρα μας;
Ήδη το υπαινίχτηκα ότι έγιναν λάθη και από τους Ευρωπαίους. Ανέχθηκαν σε διαφορετικές περιόδους εφαρμογής των μνημονίων την υπερφορολόγηση και δεν πίεσαν όσο θα έπρεπε για τις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές. Σ΄ άλλες περιπτώσεις επέμειναν σε λεπτομέρειες, αγνοώντας μεγαλύτερα προβλήματα. Κυρίως όμως έδειξαν μια τιμωρητική διάθεση που μεγάλωσε την απόσταση των Βρυξελλών με τον μέσο Έλληνα.
Ένας από τους σημαντικούς τομείς που επηρέασε η κρίση ήταν ο χώρος της Υγείας. Ηγηθήκατε για τη δημιουργία του συνολικού προγράμματος της ΝΔ. Ποιες είναι οι κατευθύνσεις σας για την υγεία;
Η Νέα Δημοκρατία έχει δεσμευτεί για ένα ισχυρό, αποτελεσματικό και αποδοτικό Σύστημα Υγείας. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι όσο ανακάμπτει η Εθνική Οικονομία τόσο πιο ισχυρό θα γίνεται το σύστημα Υγείας. Δεν παραγνωρίζουμε επίσης την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ Υγείας και Οικονομίας. Το πρόγραμμα μας, που θα παρουσιάσουμε το προσεχές διάστημα, πληροί τέσσερα κριτήρια: της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αποδοτικής χρήσης των πόρων και της βελτίωσης της κλινικής πρακτικής.
Βασικές κατευθύνσεις μας είναι, η επαρκής χρηματοδότηση του συστήματος προκειμένου να καταστεί βιώσιμο, η ανάδειξη και ενίσχυση του πυλώνα της Δημόσιας Υγείας, η κατανομή των πόρων στη βάση συγκεκριμένων προτεραιοτήτων στη διαχείριση των νοσημάτων, η έμφαση στην πρόληψη και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και η παροχή νέων, η ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης ανθρωπίνων πόρων και η διασφάλιση της πρόσβασης σε κάθε απαραίτητη θεραπεία για τους πολίτες στο χαμηλότερο δυνατό κόστος.
Σχεδιάζουμε επομένως, ένα σύστημα Υγείας που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών και η απόδοσή του θα μετριέται σε όρους αξίας και αποτελέσματος. Θα ακολουθεί τις αρχές του σύγχρονου μάνατζμεντ, της ηλεκτρονικής και κλινικής διακυβέρνησης, θα αξιολογεί την τεχνολογία υγείας και θα λογοδοτεί ώστε να βελτιώνεται συνεχώς το επίπεδο υγείας του πληθυσμού.
Επιπλέον, η πολιτική μας στον τομέα της Υγείας έχει και μία αναπτυξιακή διάσταση. Θα στηρίξουμε εμπράκτως την επιχειρηματικότητα στον κλάδο Υγείας έτσι ώστε να αυξηθούν οι επενδύσεις και η απασχόληση. Θέλουμε, οι ελληνικές μονάδες παραγωγής φαρμάκων και τεχνολογίας υγείας να είναι εξωστρεφείς, ανταγωνιστικές και καινοτόμες. Θέλουμε η Ελλάδα να προσελκύσει επενδύσεις, να πρωτοπορήσει στη νεοφυή επιχειρηματικότητα, να αποτελέσει κέντρο έρευνας, ανάπτυξης και παραγωγής προϊόντων.
Κλειστός προϋπολογισμός για την υγεία. Σας βρίσκει σύμφωνο η λογική του Υπουργείου Υγείας «καταναλώνω ότι πρέπει αλλά πληρώνω ότι μπορώ», μετατοπίζοντας ουσιαστικά το κόστος της υγείας κατά 40% στη φαρμακοβιομηχανία και κατά 20% στους ασθενείς;
Προφανώς χρειάζεται τάξη σε σχέση με τη διάθεση των χρημάτων των φορολογουμένων. Αυτό όμως στο οποίο αναφέρεστε συμβαίνει σήμερα γιατί η Κυβέρνηση αδυνατεί να λάβει ουσιαστικά διαρθρωτικά μέτρα στην Υγεία και να υλοποιήσει μεταρρυθμίσεις.
Είναι συγκλονιστική η μελέτη του ΟΟΣΑ για την Υγεία που δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες. Καταδεικνύεται ότι στην Ελλάδα, περισσότερο από το ένα τρίτο των δαπανών για την υγεία δίνονται από την τσέπη των νοικοκυριών, οι ελληνικές δε οικογένειες πληρώνουν 8% του εισοδήματος τους σε λεγόμενες καταστροφικές δαπάνες για την υγεία όταν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι δίνουν περίπου 2%. Επιπλέον, οι δημοσιονομικές συνθήκες είναι δεδομένες. Τούτων δοθέντων, πρέπει να χαράξουμε ολοκληρωμένες πολιτικές που θα προστατεύουν τόσο το κράτος όσο και τον πολίτη από περιττές δαπάνες. Με συγκεκριμένους στόχους, στοχευμένα διαρθρωτικά μέτρα και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις.
Οι εξελίξεις στην έρευνα και την καινοτομία έχουν ως αποτέλεσμα την κυκλοφορία νέων θεραπειών που σώζουν ζωές. Ήδη 70 νέα σκευάσματα έχουν εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Κανείς όμως δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι με την πολιτική φαρμάκου που εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, αυτά τα νέα προϊόντα θα κυκλοφορήσουν στη χώρα μας. Τι θα κάνετε γι’ αυτό;
Πιστεύουμε στην καινοτομία και ακόμα περισσότερο, υποστηρίζουμε ότι κάθε καινοτομία πρέπει να αποζημιώνεται. Επιδιώκουμε την πρόσβαση κάθε πολίτη στην καινοτομία. Σήμερα, υπάρχουν τα εργαλεία και οι μεθοδολογίες προκειμένου να εισαχθούν και να αποζημιωθούν τέτοιες θεραπείες στα συστήματα υγείας προς όφελος τόσο των πολιτών όσο και της Εθνικής οικονομίας.
Επιπλέον, θα εφαρμόσουμε συστήματα προοπτικής ανίχνευσης με σκοπό τον εντοπισμό, προσδιορισμό και προτεραιοποίηση των αναδυόμενων νέων τεχνολογιών και την εκτίμηση των συνεπειών από την εισαγωγή της νέας τεχνολογίας στο σύστημα υγείας. Η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης για τα φάρμακα και τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα θα λειτουργήσει ουσιαστικά κάνοντας χρήση σύγχρονων τεχνικών διαπραγμάτευσης και αποζημίωσης (πχ. συμφωνίες ελεγχόμενης αποζημίωσης και συμφωνίες για τον καθορισμό τιμής και αποζημίωσης προϊόντων βασισμένες στην αξία του προϊόντος).
Στη χώρα μας σήμερα απορροφώνται μόνο 40 εκ. ευρώ ετησίως από τις κλινικές μελέτες, όταν αντίστοιχα στο Βέλγιο το ποσό αγγίζει τα 2 δις ευρώ. Μπορεί η ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα να αποτελέσει μια επιπλέον πηγή χρηματοδότησης του κλάδου της υγείας; Ποιες είναι οι προτάσεις σας;
Σας μίλησα προηγουμένως για την αναπτυξιακή διάσταση του τομέα της υγείας και τη σημασία που δίνουμε στη στήριξη του κλάδου. Γνωρίζουμε τη θετική επίδραση που έχουν οι κλινικές δοκιμές και μελέτες στο ΑΕΠ της χώρας. Γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε και πώς θα το κάνουμε. Πιστεύω ακράδαντα ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα αναστρέψουμε τις χαμηλές επιδόσεις που κατέχει η χώρα μας σε αυτόν τον τομέα και θα καταγάγουμε μία γρήγορη νίκη.
Στόχος μας είναι η Ελλάδα να αποτελέσει κέντρο αριστείας στο ευρύτερο πεδίο των κλινικών ερευνών. Θα επιδιώξουμε να καταστήσουμε την Ελλάδα κόμβο όχι μόνο για τις κλινικές δοκιμές αλλά και για την παραγωγή, έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών. Για παράδειγμα, μας ενδιαφέρει πολύ η Ελλάδα να αναπτύξει κέντρα για τις προηγμένες θεραπείες, όπως οι θεραπείες CAR-Ts, που θα εξυπηρετούν όλη την περιοχή. Μεταξύ άλλων, θα δώσουμε συγκεκριμένα φορολογικά και επενδυτικά κίνητρα. Η χώρα μας διαθέτει τεράστια παραγωγική δυνατότητα και οι συνέργειες που μπορούν να αναπτυχθούν είναι μεγάλες. Επιπλέον, με συγκεκριμένο σχέδιο θα προσελκύσουμε κλινικές δοκιμές και θα ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν σήμερα, στις εγκρίσεις κυρίως, τέτοιων μελετών.
Πιστεύετε ότι ο χώρος της υγείας μπορεί να αποτελέσει πεδίο Εθνικού διακομματικού διαλόγου. Αν ναι, σε ποιους άξονες, κατά την εκτίμησή σας;
Κάθε τομέας πολιτικής θα μπορούσε να είναι πεδίο εθνικού διακομματικού διαλόγου. Αυτό όμως απαιτεί και την αντίστοιχη πολιτική κουλτούρα. Στην Ελλάδα το έχουμε πληρώσει διαχρονικά. Ακόμα περισσότερο τα τελευταία χρόνια κατά τα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται με μια μόνιμη εξαλλοσύνη απέναντι στην αντιπολίτευση, ενοχοποιώντας την για οτιδήποτε συνέβη, συμβαίνει ή θα συμβεί στον τόπο.
Η κρίση οδήγησε σημαντικούς Έλληνες επιστήμονες και καταξιωμένους ιατρούς στο εξωτερικό. Αν συναντούσατε προσωπικά έναν από αυτούς, τι θα του λέγατε;
Αντιλαμβάνομαι πλήρως τους λόγους για τους οποίους οι Έλληνες επιστήμονες και ειδικά οι γιατροί έχουν πάει στο εξωτερικό. Μην ξεχνάτε ότι και η ίδια η σύζυγός μου που είναι γιατρός ήταν για κάποιο διάστημα στη Γερμανία. Ξέρω ότι για να γυρίσουν θέλουν αξιοπρεπή δουλειά και αξιοκρατία. Να υπάρχει η αίσθηση ότι έχουν προοπτική στην καριέρα τους. Και γι‘ αυτούς η επιστροφή τους δεν είναι θέμα υποσχέσεων είναι θέμα διαπίστωσης ότι πραγματικά η κατάσταση αλλάζει. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για τη Νέα Δημοκρατία.
Στις 11 Απριλίου 2019, τα Prix Galien Greece, σε ειδική τελετή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών θα απονείμουν στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος το Ανθρωπιστικό Βραβείο “Pro Bono Humanum” για την τεράστια δωρεά του στο σύστημα υγείας της χώρας. Πώς κρίνετε τις πρωτοβουλίες των Ιδρυμάτων; Πόσο αναγκαίες είναι αυτές οι παρεμβάσεις;
Χωρίς αμφιβολία το ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» αλλά και άλλα αντίστοιχα ιδρύματα στην πατρίδα μας έχουν διαδραματίσει ένα πολύ σημαντικό ρόλο, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια με τη μεγάλη οικονομική κρίση. Ο ρόλος τους μπορεί να γίνει ακόμα σημαντικότερος. Το κράτος έχει τουλάχιστον υποχρέωση να μην τους θέτει εμπόδια και όλοι μαζί πρέπει να πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ γι’ αυτή τη σπουδαία κοινωνική τους δράση.
