ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ – ΑΝΔΡΕΑΣ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Πρόεδρος, Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
H απόφασή μας να προχωρήσουμε στη νέα μεγάλη πρωτοβουλία για την ενίσχυση της Υγείας δεν είναι μια αποσπασματική απόφαση, αλλά είναι ενδεικτική της αποστολής μας να στηρίζουμε την ελληνική κοινωνία, καθώς και της φιλοσοφίας μας να συμβάλλουμε στη συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την αποτελεσματική υποστήριξη του κοινού καλού. Η Υγεία είναι βασικό και αναγκαίο αγαθό για κάθε Πολίτη και είμαστε υπερήφανοι που μπορούμε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, να προσφέρουμε προς την επίτευξη μιας πιο ανθρώπινης κοινωνίας.
Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αποτελεί το πιο leading spirit της εποχής μας. Πείτε μας λίγα λόγια για την ταυτότητα και την ιστορία του ιδρύματος, καθώς και το όραμά σας για το μέλλον.
To ΙΣΝ ξεκίνησε τη δράση του το 1996. Πραγματοποιούμε δωρεές προς μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, στους τομείς της τέχνης και του πολιτισμού, της παιδείας, της υγείας, του αθλητισμού, και της κοινωνικής πρόνοιας. Από το 1996, έχουμε διαθέσει συνολικά άνω των $2.6 δισεκατομμυρίων μέσω 4.000 και πλέον δωρεών, και συνεχίζουμε.
Ενισχύουμε οργανισμούς και προγράμματα, που αναμένεται να επιφέρουν αισθητά, διαχρονικά και θετικά αποτελέσματα στην κοινωνία και επιδεικνύουν αποτελεσματική διοίκηση και σωστή διαχείριση. Επιπλέον πιστεύουμε στη συνεργασία φορέων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ως αποτελεσματικά μέσα υποστήριξης του κοινού καλού.
Οι δράσεις του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος έχουν σημείο αναφοράς την Ελλάδα ή δραστηριοποιείστε και διεθνώς;
Το ΙΣΝ είναι ένας παγκόσμιος κοινωφελής οργανισμός και πραγματοποιούμε δωρεές σε όλο τον κόσμο. Μέχρι στιγμής, έχουμε πραγματοποιήσει δωρεές σε 124 κράτη. Φυσικά η υποστήριξη της Ελληνικής κοινωνίας και η προώθηση του Ελληνισμού αποτελούν κομβικό στοιχείο της στρατηγικής και της φιλοσοφίας μας, απόρροια της επιθυμίας του ιδρυτή μας, Σταύρου Νιάρχου, όπως προκύπτει και από τη δράση μας τα τελευταία 22 χρόνια.
Μετά την μεγαλύτερη «επένδυση» των τελευταίων δεκαετιών στον Πολιτισμό, εξαγγείλατε και υλοποιήσατε την μεγαλύτερη δωρεά στο σύστημα υγείας της χώρας, με ποσό που αναμένεται να ξεπεράσει τα 250 εκ. ευρώ. Τί σας επηρέασε σε αυτή σας την απόφαση; Η κατάσταση του συστήματος υγείας στην Ελλάδα, άνθρωποι από το χώρο της υγείας, ή οι προσωπικές σας εμπειρίες και ευαισθησίες;
H απόφασή μας να προχωρήσουμε στη νέα μεγάλη πρωτοβουλία για την ενίσχυση της Υγείας δεν είναι μια αποσπασματική απόφαση, αλλά είναι ενδεικτική της αποστολής μας να στηρίζουμε την Ελληνική κοινωνία, καθώς και της φιλοσοφίας μας να συμβάλλουμε στη συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την αποτελεσματική υποστήριξη του κοινού καλού.
Η Υγεία είναι βασικό και αναγκαίο αγαθό για κάθε Πολίτη, και είμαστε υπερήφανοι που μπορούμε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, να προσφέρουμε προς την επίτευξη μιας πιο ανθρώπινης Κοινωνίας.
Οι άξονες που εντάσσονται στην πρωτοβουλία είναι αποτέλεσμα συζητήσεων που είχαμε με το Υπουργείο Υγείας, προκειμένου να καταλήξουμε από κοινού στις μεγαλύτερες ανάγκες τις οποίες θα υποστηρίξουμε. Έτσι, ανακοινώσαμε μια σειρά έργων υποδομών και εκπαίδευσης για την ενίσχυση της Υγείας στην Ελλάδα, με αρχικό προϋπολογισμό που αναμένεται να ξεπεράσει τα €200 εκατομμύρια.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε συνέχεια σειράς σημαντικών δωρεών που έχουμε πραγματοποιήσει σε βάθος χρόνου. Μερικές από αυτές περιλαμβάνουν τη δωρεά μας προς το ΕΚΑΒ, ύψους €14 εκατομμυρίων, για την προμήθεια 143 υπερσύγχρονων ασθενοφόρων οχημάτων, τη δωρεά ύψους €20 εκατομμυρίων για την προμήθεια και εγκατάσταση δέκα γραμμικών επιταχυντών σε επτά δημόσια νοσοκομεία της χώρας, τη δωρεά για την αναμόρφωση όλων των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) Παίδων στη χώρα, καθώς και τη δωρεά για την ανέγερση και τον πλήρη εξοπλισμό ξενώνων φιλοξενίας συγγενών ασθενών σε νοσοκομεία ανά την επικράτεια. Επιπλέον, σημαντικό αντίκτυπο είχε η πρωτοβουλία μας, σε συνεργασία με την ΑΜΚΕ «Αναγέννηση και Πρόοδος», για τη δημιουργία των Κινητών Ιατρικών Μονάδων, οι οποίες προσφέρουν προγράμματα υγειονομικής φροντίδας σε κατοίκους νησιών και απομακρυσμένων περιοχών σε όλη την Ελλάδα. Επιπλέον, με την «Αναγέννηση και Πρόοδο» συνεργαζόμαστε για δύο εξίσου σημαντικά προγράμματα, τα «Αθλητικά Μονοπάτια» και το «Sports Excellence» τα οποία στηρίζονται στη φιλοσοφία που διέπει τη ρήση «νους υγιής εν σώματι υγιεί».
Στόχος των δύο προγραμμάτων είναι να εμπνεύσουν τους νέους να ενσωματώσουν τον αθλητισμό στην καθημερινότητά τους, αλλά και να προάγουν στην κοινωνία τη σημασία τόσο της υγιούς σωματικής αλλά και πνευματικής ανάπτυξης, τα οποία είναι άρρηκτα συνδεμένα μεταξύ τους. Την επιστημονική ευθύνη σχεδιασμού και υλοποίησης των Προγραμμάτων έχει ο Δρ. Παναγιώτης Κουλουβάρης, Ορθοπαιδικός Χειρούργος, Eπίκουρος Καθηγητής της Α’ Πανεπιστημιακής Ορθοπαιδικής Κλινικής στο ΠΓΝ Αττικόν.
Γιατί αποφασίσατε να δημιουργήσετε νέα νοσοκομεία σε Κομοτηνή και Θεσσαλονίκη και την έδρα Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής στον «Ευαγγελισμό» και δεν επιλέξατε να δημιουργήσετε ένα νοσοκομείο, το οποίο να ονομαστεί Σταύρος Νιάρχος;
Νιώθουμε τυχεροί και ευγνώμονες που χάρη στη γενναιοδωρία του ιδρυτή μας βρισκόμαστε στη θέση να μπορούμε να συμβάλλουμε και να υποστηρίζουμε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, εκείνους που βάλλονται περισσότερο. Δεν είναι μόνο ότι έχουμε την ικανότητα να προσφέρουμε, αλλά μετά από όλα αυτά τα χρόνια δράσης το βιώνουμε πλέον και ως ευθύνη.
Το αίσθημα ευθύνης δεν αφορά όμως μόνο την υποστήριξη εκείνων που έχουν ανάγκη. Έχουμε και ευθύνη απέναντι στον εαυτό μας, να παραμείνουμε ενσυνείδητοι απέναντι στον εφησυχασμό ή την αλαζονεία, και προσηλωμένοι στην προσφορά πραγματικής βοήθειας.
Όπως ανέφερα και παραπάνω, η επιλογή των έργων τα οποία υποστηρίζουμε, ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας και διαλόγου με τους αρμόδιους φορείς που γνωρίζουν εις βάθος τα πεδία που χρήζουν ενίσχυσης.
Tα έργα υποδομών που θα πραγματοποιηθούν περιλαμβάνουν τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τον εξοπλισμό του νέου κτηρίου Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής και του Νοσοκομείου Παίδων Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας υποστηρίζουμε και τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τον εξοπλισμό κτηρίου που θα ανεγερθεί στη θέση που βρίσκονται σήμερα τα κτήρια «Οίκος Αδελφών» και «Αδελφών Νοσοκόμων» στο χώρο του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός, με σκοπό να λειτουργήσει ως Έδρα της Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής, σε μια προσπάθεια να υποστηρίξουμε τη βάση και τον πυρήνα του νοσοκομείου, το οποίο όταν συστάθηκε είχε στόχο την εκπαίδευση και κατάρτιση των Αδελφών Νοσοκόμων.
Επιπλέον των νοσοκομειακών μονάδων, η Πρωτοβουλία για την Υγεία περιλαμβάνει την προμήθεια και εγκατάσταση ειδικού ιατρικού εξοπλισμού (PET – Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων καθώς και δημιουργία μονάδων παραγωγής ραδιοφαρμάκων) σε επιλεγμένα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας. Και, επίσης, βοηθάμε στην εκπαίδευση για την αντιμετώπιση του τραύματος και για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, και ενισχύουμε τις αεροδιακομιδές του ΕΚΑΒ με την προμήθεια νέου εξοπλισμού καθώς και τη συντήρηση του υφιστάμενου. Πρόκειται δηλαδή για μια ολοκληρωμένη προσπάθεια, στο πλαίσιο στο οποίο πάντα κινούμαστε ως Ίδρυμα, δηλαδή ότι δεν αναπληρώνουμε το Κράτος, αλλά το συμπληρώνουμε.
Μας ενδιαφέρει το όποιο έργο υποστηρίζουμε να έχει ουσία, να ανταποκρίνεται σε πραγματικές ανάγκες και να συμβάλλει ενεργά στη βελτίωση της ζωής των συνανθρώπων μας. Όλα τα έργα που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, επιλέχθηκαν με γνώμονα αυτές τις αρχές.
Σλόγκαν σας το «Give it all you have». Πιστεύετε ότι η λογική σας θα βρει ανταπόκριση από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες του δημοσίου τομέα, και ποια είναι τα χρονοδιαγράμματα;
Όπως έχω αναφέρει και στο παρελθόν, όταν εξετάζουμε ένα αίτημα ρωτάμε τον εαυτό μας «γιατί όχι», αντί «γιατί ναι». Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το έργο που εξετάζουμε να ικανοποίει δυο απαραίτητες συνθήκες: να προσφέρει ουσιαστικά στις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου, και οι εμπλεκόμενοι που καλούνται να το υλοποιήσουν να είναι σωστοί επαγγελματίες που λειτουργούν με ήθος. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουμε πρωτοβουλίες μικρών ομάδων, με τοπικό αντίκτυπο, όσο και μεγαλύτερες προσπάθειες καταξιωμένων εθνικά και διεθνώς οργανισμών που επιδιώκουν να επιφέρουν θετικές αλλαγές. Είναι πολύ σημαντικό για εμάς να μη δίνουμε την παραμικρή αφορμή να θεωρούμαστε ή να φαινόμαστε αλαζονικοί.
Πιστεύουμε ότι η σύμπραξη φορέων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να αποφέρει τέτοια πολλαπλά και άμεσα οφέλη για την κοινωνία και για αυτό στηρίζουμε ενεργά τη συνεργασία αυτή. Το πιο λαμπρό παράδειγμα τέτοιας αποτελεσματικής σύμπραξης αποτελεί η δημιουργία του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Η διαδικασία ολοκλήρωσής του, από τη στιγμή που υπογράψαμε το τότε Μνημόνιο Συνεργασίας μέχρι την παράδοσή του στην Ελληνική Κοινωνία το 2017, χρειάστηκε 10 χρόνια. Η επιτυχία του εγχειρήματος επιβεβαιώθηκε από την ανταπόκριση του κόσμου, με πάνω από 5 εκατομμύρια επισκέψεις στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του. Όμως, πέρα από τη δυναμική του ίδιου του Κέντρου, ένα βασικό στοιχείο αυτής της επιτυχίας ήταν η άψογη συνεργασία, η διαφάνεια, ο επαγγελματισμός και το κοινό όραμα, μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού και τομέα, για έναν κοινωφελή σκοπό, καθ’ όλη τη δεκαετή πορεία του έργου αλλά και μέχρι σήμερα μετά την παράδοση του ΚΠΙΣΝ στο Ελληνικό Δημόσιο.
Είναι ακριβώς αυτό το πνεύμα συνεργασίας στο οποίο προσβλέπουμε και με τις νέες δωρεές στον χώρο της Υγείας. Στα πρώτα βήματα, όλα όσα έχουμε δει μας προδιαθέτουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο να ελπίζουμε στην επιτυχή ολοκλήρωση και αυτής της νέας δωρεάς μας. Πρόκειται και πάλι για ένα φιλόδοξο και μακρόπνοο έργο, το οποίο περιλαμβάνει πολλά επιμέρους έργα. Τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης ποικίλουν ανάλογα με το είδος και την πολυπλοκότητα κάθε έργου, και κάθε ένα θα «τρέξει» με τη δική του ταχύτητα. Από την πλευρά μας έχουμε δεσμευθεί να παρέχουμε τακτικές ενημερώσεις, σε τριμηνιαία βάση, για την έγκαιρη και ολοκληρωμένη ενημέρωση όλων των πολιτών αναφορικά με την πρόοδο της υλοποίησης της πρωτοβουλίας.
Ο Ρέντσο Πιάνο, ο διάσημος και σπουδαίος αρχιτέκτονας, ήταν δίπλα σας στους χώρους όπου θα δημιουργηθούν τα νέα νοσοκομεία. Να υποθέσουμε εξ’ αυτού ότι όλη η υπόλοιπη ομάδα θα είναι των ιδίων προδιαγραφών και επιπέδου;
Χαιρόμαστε πολύ που σε αυτή τη νέα πρωτοβουλία μας θα έχουμε και πάλι κοντά μας τον φίλο της χώρας μας και έναν εξαιρετικό άνθρωπο και αρχιτέκτονα, τον Renzo Piano, γνωστό για την ιδιαίτερη ευαισθησία του προς το φυσικό περιβάλλον αλλά και τους τελικούς χρήστες των έργων του. H συμμετοχή του Renzo Piano και των συνεργατών του στο Renzo Piano Building Workshop προσφέρουν τα εχέγγυα των υψηλών προδιαγραφών που έχουμε θέσει για τα έργα και παράλληλα φέρνουν μαζί τους μια φιλοσοφία που επιστρέφει στον εναρμονισμό των χώρων θεραπείας με τη φύση.
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι η προσπάθεια αυτή πλαισιώνεται από ένα σύνολο καταξιωμένων συνεργατών με στόχο να επιτευχθεί η άρτια εκτέλεσή τους βάσει διεθνών προδιαγραφών και κορυφαίων πρακτικών. Στο πλευρό μας βρίσκεται συμβουλευτικά η ομάδα του Πανεπιστήμιου και του Νοσοκομείου Johns Hopkins. Η συνεργασία μας κρατάει αρκετά χρόνια και αγγίζει πληθώρα δωρεών ανά τον κόσμο.
Τον συντονισμό των έργων και των επιμέρους συμβούλων, για λογαριασμό του ΙΣΝ, θα αναλάβει ως project manager η εταιρεία Hill International, ενώ το αρχιτεκτονικό γραφείο RPBW συνεργάζεται με τη βρετανική εταιρεία Llewelyn Davies, η οποία εξειδικεύεται στον νοσοκομειακό σχεδιασμό.
Παράλληλα, καθοριστικό ρόλο στην αλυσίδα του ανθρώπινου δυναμικού που θα πραγματοποιήσει τα έργα έχουν ελληνικά γραφεία και ομάδες, όπως το αρχιτεκτονικό γραφείο Betaplan και το γραφείο μελέτης περιβάλλοντα χώρου H.Pangalou & Associates, που συνεργάζονται και πάλι, μετά το ΚΠΙΣΝ, με το γραφείο του Renzo Piano.
Είστε κοσμοπολίτης Έλληνας και σίγουρα θα έχετε συναντήσει στο διάβα σας υψηλού επιπέδου Έλληνες επιστήμονες από το χώρο της υγείας και ερευνητές που διαπρέπουν. Γιατί πιστεύετε ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να κρατήσει αυτά τα παιδιά; Φταίει μόνο η κρίση ή το μοντέλο της χώρας; Γιατί ο Έλληνας του εξωτερικού είναι διαφορετικός από τον Έλληνα της Ελλάδας; Πιστεύετε ότι αυτά τα νέα παιδιά, με την εμπειρία και τη νοοτροπία που αποκτούν, μπορούν να αλλάξουν τη χώρα με την επιστροφή τους στην Ελλάδα;
Η κρίση ήταν αποτέλεσμα μιας γενικευμένης νοσηρής κατάστασης που δυστυχώς πλήττει αυτούς που φταίνε λιγότερο, βάλλονται περισσότερο, και παράλληλα η κοινωνία τους έχει περισσότερο ανάγκη, δηλαδή τη νέα γενιά. Ένας από τους λόγους που επιμένω τόσο πολύ στη σημασία της αξιοκρατίας, της διαφάνειας και της απουσίας «κρυφής ατζέντας» σε ό,τι κάνουμε είναι γιατί πιστεύω ακράδαντα ότι τα στοιχεία αυτά αποτελούν τις απαραίτητες βάσεις για να αναδειχθούν οι ικανοί, να δοθούν οι ίσες ευκαιρίες σε όλους, και να επικρατήσει το αίσθημα δικαίου που θα επιτρέψει στα νέα παιδιά να μείνουν στη χώρα και να προσπαθήσουν. Διαφορετικά τι να μείνουν να κάνουν και ποιός μπορεί να τους πείσει για το αντίθετο;
Οι Έλληνες στο εξωτερικό διαπρέπουν γιατί έχουν όλα τα εφόδια και απλά εκεί τους δίνεται το πλαίσιο να τα βάλουν σε εφαρμογή. Χαίρομαι πολύ για τους νέους που ακολουθούν λαμπρές καριέρες έξω, και παράλληλα λυπάμαι για τη χώρα μας και τις ευκαιρίες που χάνει. Από την άλλη, πιστεύω πως αν αλλάξουν οι συνθήκες στην Ελλάδα – και δεν εννοώ απαραίτητα τις οικονομικές, αλλά κυρίως τη νοοτροπία και τη διαφάνεια – οι νέοι αυτοί θα ήθελαν να επιστρέψουν φέρνοντας μαζί τους και την απαραίτητη τεχνογνωσία που έχουν αποκτήσει.
Εθνικοί ευεργέτες: ποια πιστεύετε ότι είναι η σύγχρονη μορφή τους; Θα βρουν συνεχιστές ή θα εκλείψουν;
Πιστεύω πως όλοι ανεξαιρέτως μπορούμε και πρέπει να προσφέρουμε, ο καθένας στο μέτρο των δυνατοτήτων του, όπως και όπου μπορούμε, όσο μικρή ή μεγάλη μπορεί να είναι αυτή η προσφορά. Σε κάποιους από εμάς όμως σίγουρα αναλογεί μεγαλύτερη ευθύνη να συμβάλλουμε στο κοινωνικό καλό και οφείλουμε να εκτιμούμε τις ευκαιρίες που μας έχουν δοθεί με το να δίνουμε πίσω.
Ποια είναι η ζωή, η καθημερινότητα και οι αξίες του «προέδρου», του «κυρίου Δρακόπουλου», του «Ανδρέα»;
Δεν μου αρέσουν οι τίτλοι και σίγουρα στη ζωή μου δεν έχω διαφορά σαν «κύριος Δρακόπουλος» ή σαν «Ανδρέας». Πιστεύω ότι στη ζωή σου πρέπει να δουλεύεις πάντα πολύ σκληρά, ανεξαρτήτως του ποιος είσαι, με πάθος και φιλότιμο. Να δίνεις το καλύτερο που μπορείς, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Κάθε βράδυ να πηγαίνεις για ύπνο και να μπορείς να πεις με ειλικρίνεια στο εαυτό σου «τα έδωσα όλα».
Τι πιστεύετε ότι θα σας έλεγε ο Σταύρος Νιάρχος, αν ήταν εν ζωή, βλέποντας πόσο έχει ισχυροποιηθεί το κοινωνικό του αποτύπωμα μέσα από τις δράσεις του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος;
Πιστεύω πως θα ήταν υπερήφανος για όλα αυτά που έχει προσφέρει μέχρι στιγμής το Ίδρυμα χάρη στη γενναιοδωρία του – και ίσως και ο ίδιος δεν θα πίστευε τον αντίκτυπο του έργου του ΙΣΝ – καθώς και για το ότι εκπληρώνουμε το όραμα και τους στόχους που είχε θέσει με την ίδρυση του ΙΣΝ. Από την άλλη, όπως ανέφερα και πριν, προσπαθούμε πολύ να μένουμε προσηλωμένοι στον στόχο και το έργο, να έχουμε επίγνωση της πραγματικότητας, των ορίων και του ρόλου μας, και μέσα σε αυτό το πλαίσιο να κάνουμε αυτό που περνάει από το χέρι μας για να γίνει ο κόσμος μας ένα καλύτερο μέρος να ζεις και να δημιουργείς.
