Η πανεπιστημιακή πνευμονολογική κλινική λειτούργησε το 1990 στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου (ΠαΓΝΗ). Το πλέον εξειδικευμένο ιατρικό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό της κλινικής, σε συνδυασμό με σύγχρονα συστήματα, εξασφαλίζουν την καλύτερη φροντίδα για τον άρρωστο καθημερινά.
Οι πνευμονολόγοι του τμήματος συμμετέχουν στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, στο διδακτικό έργο και σε επιστημονικά και ερευνητικά προγράμματα διεθνούς κύρους, που προωθούν την ενημέρωσή τους στον τομέα της πνευμονολογίας και που οδηγούν σε πολλές και σημαντικές δημοσιεύσεις σε έγκριτα, διεθνούς κύρους, επιστημονικά περιοδικά. Παράλληλα αναπτύσσονται αξιόλογες συνεργασίες με επιστημονικά κέντρα, τόσο του εσωτερικού, όσο και διεθνή.
Στην κλινική νοσηλεύονται περίπου 1700 ασθενείς/έτος, με μέσο όρο νοσηλείας 6.8 ημέρες. Λειτουργούν τακτικά πνευμονολογικά ιατρεία, που συμπεριλαμβάνουν και τακτικό ιατρείο διάμεσων πνευμονοπαθειών και βρογχικού άσθματος, με παρακολούθηση περίπου 1500 ασθενών/έτος.
Ειδικές μονάδες – εργαστήρια
Εργαστήριο λειτουργικών δοκιμασιών πνεύμονα
Το εργαστήριο καλύπτει τις κλινικές, ερευνητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες όλων των τμημάτων του νοσοκομείου και της Ιατρικής Σχολής. Διαθέτει τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα. Απασχολεί ένα μόνιμο ιατρό, με ευθύνη λειτουργίας του εργαστηρίου, καθώς και ειδικευόμενους ιατρούς, 1 μόνιμης απασχόλησης επισκέπτρια υγείας και 2 μερικής απασχόλησης. Από την έναρξη λειτουργίας του, έως σήμερα, έχουν εκτελεστεί περισσότερες από 60.000 εξετάσεις λειτουργικού ελέγχου και έχουν αξιολογηθεί κλινικά 55000 ασθενείς.
Μονάδα ενδοσκοπήσεων του αναπνευστικού
Το εργαστήριο καλύπτει, επίσης, τις κλινικές, ερευνητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες όλων των τμημάτων του νοσοκομείου και της Ιατρικής Σχολής. Διαθέτει τελευταίας τεχνολογίας ενδοσκοπικά μηχανήματα, απασχολεί 2 ιατρούς, με ευθύνη λειτουργίας του εργαστηρίου, ειδικευόμενους και 1 νοσηλεύτρια. Έχουν εκτελεστεί περισσότερες από 12.000 εξετάσεις ενδοσκόπησης (περίπου 600 ετησίως) για διαγνωστικούς, θεραπευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς.
Μονάδα επεμβατικής πνευμονολογίας
Φιλοξενείται στους χώρους της μονάδας ενδοσκοπήσεων του αναπνευστικού, ενώ είναι υπό ανάπτυξη οι χώροι της. Πρόκειται για ένα κλάδο της πνευμονολογίας, που συνεχώς επεκτείνεται, όπου βρογχοσκοπικές και θωρακοσκοπικές τεχνικές χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση και θεραπεία νόσων των ανώτερων αεραγωγών, καθώς και του υπεζωκότα, δίνοντας τη δυνατότητα στους επεμβατικούς πνευμονολόγους να παρέχουν εναλλακτική λύση, αντί του χειρουργείου. Διαθέτει τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα, απασχολεί 2 ιατρούς, με ευθύνη λειτουργίας του εργαστηρίου, ειδικευόμενους και 1 νοσηλευτή.
Εργαστήριο κυτταρικής ανοσολογίας και αλλεργίας
Το εργαστήριο διεκπεραιώνει την επεξεργασία και ανάλυση των παραμέτρων (biomarkers), που σχετίζονται με τους κυτταρικούς και βιολογικούς μηχανισμούς των νοσημάτων του αναπνευστικού, όπως: βρογχοκυψελιδικό έκπλυμα, προκλητά πτύελα, κυτταροκαλλιέργειες, κυτταρομετρία ροής (Flow Cytometry). Απασχολεί 1 μόνιμο ειδικευμένο γιατρό, με εκπαίδευση στις παραπάνω τεχνικές και 1 βιολόγο.
Μονάδα αυξημένης φροντίδας
Η μονάδα αυξημένης φροντίδας λειτουργεί στην πνευμονολογική κλινική από την αρχή της λειτουργίας της με αύξηση της δραστηριότητας της τα τελευταία 10 χρόνια. Στο διάστημα αυτό περισσότεροι από 50% των ασθενών, που νοσηλεύονται στη ΜΕΘ, αλλά και από άλλες κλινικές και χρήζουν αποκατάστασης, ανεξάρτητα από την κλινική προέλευσης, μεταφέρονται στην πνευμονολογική κλινική. Η μονάδα καλύπτεται από τους γιατρούς της πνευμονολογικής κλινικής και από το νοσηλευτικό προσωπικό της κλινικής.
Μονάδα ύπνου
Η μονάδα ύπνου άρχισε την λειτουργία της τον Ιανουάριο του 2000, διαθέτει 5 δωμάτια ύπνου, πλήρως εξοπλισμένα, με τελευταίας γενιάς μηχανήματα, πλήρως εξοπλισμένη κλινική παρακολούθησης του μη-επεμβατικού μηχανικού αερισμού (CPAP clinic). Απασχολεί 1 μόνιμη ιατρό, με ευθύνη λειτουργίας της μονάδας ύπνου, μία συνεργαζόμενη ιατρό, 4 μόνιμης απασχόλησης νοσηλευτές, και 2 μερικής απασχόλησης. Από την έναρξη λειτουργίας της, έως σήμερα, αξιολογήθηκαν κλινικά 12.800 ασθενείς και με μελέτη ύπνου 7740 ασθενείς. Το CPAP clinic παρακολουθεί, έως σήμερα, 2402 ασθενείς υπό CPAP. Η μονάδα έχει αναλάβει, έως τώρα, την μετεκπαίδευση στις διαταραχές ύπνου, 2 ειδικών πνευμονολόγων. Η μονάδα έχει υποστηρίξει 10 ερευνητικές μελέτες, που έτυχαν δημοσίευσης σε διεθνή περιοδικά (μία στο New England Journal of Medicine).
Μονάδα αντιμετώπισης καπνίσματος
Η μονάδα αντιμετώπισης καπνίσματος λειτουργεί στην πνευμονολογική κλινική από το 2001. Η μονάδα αυτή θεωρείται μία από τις πιο πετυχημένες, που λειτουργούν στην χώρα. Έχουν εξετασθεί περισσότεροι από 4000 καπνιστές.
Μονάδα κλινικής φαρμακολογίας αναπνευστικών νοσημάτων
Η μονάδα κλινικής φαρμακολογίας των αναπνευστικών νοσημάτων λειτουργεί από το 1991, με σκοπό την εκτίμηση θεραπευτικών παρεμβάσεων σε χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού και σε παρεμβάσεις σχετιζόμενες με την διακοπή. Η μονάδα έχει συμμετάσχει στις περισσότερες μεγάλες, διεθνείς, πολυκεντρικές μελέτες της πνευμονολογίας (CEASE, SUN, GOAL, TORCHE, UPLIFT, ENFUMOSA, CASSIOPE, ASTHMAGENE) με αντίστοιχη συμμετοχή σε δημοσιεύσεις στα μεγαλύτερα διεθνή περιοδικά. Απασχολεί ένα μόνιμο ιατρό και 1 νοσηλεύτρια έρευνας (research nurse).
Μονάδα αποκατάστασης ασθενών με χρόνια νοσήματα αναπνευστικού
Η μονάδα αυτή φιλοξενείται σε χώρους της πνευμονολογικής κλινικής και ασχολείται με την εξοικείωση των ασθενών με βρογχικό άσθμα και ΧΑΠ με την νόσο τους, την εκπαίδευση των ιδίων και των οικογενειών τους με την σωστή θεραπευτική τους αγωγή. Στόχος της μονάδος είναι να αυξήσει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Για τον σκοπό αυτό λειτουργούν, από ετών, 2 σχολεία για τις κυριότερες χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού (ΧΑΠ & Βρογχικού άσθματος). Από την έναρξη, έως σήμερα, έχουν συμμετάσχει 950 περίπου ασθενείς και οι οικείοι τους. Εκπαιδεύονται ειδικευόμενοι πνευμονολόγοι και φοιτητές.
Ερευνητικό εργαστήριο μοριακής βιολογίας και γενετικής
Το ερευνητικό εργαστήριο μοριακής βιολογίας και γενετικής του πνευμονολογικού τμήματος λειτουργεί στις εγκαταστάσεις της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης από το Σεπτέμβριο του 2001. Απασχολεί 1 μόνιμη ιατρό, με ευθύνη λειτουργίας, 1 νοσηλεύτρια, 2 βιολόγους, 9 μεταπτυχιακούς φοιτητές. Εκπαιδεύονται ειδικευόμενοι πνευμονολογίας, βιολόγοι και φοιτητές. Συμμετέχει σε πολλές αξιόλογες πανευρωπαϊκές ερευνητικές μελέτες (ENFUMOSA, BIOAIR, GA2LEN) και έχει λάβει 8 ερευνητικές υποτροφίες. Έχει 30 δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά, μετά από πλήρη αξιολόγηση ανεξάρτητων κριτών.
Εκπαιδευτικές δραστηριότητες και διδακτικό έργο
Προπτυχιακή εκπαίδευση
Η προπτυχιακή εκπαίδευση γίνεται στους φοιτητές του 4ου εξαμήνου, στα πλαίσια της παθοφυσιολογίας Β, στο 6ο εξάμηνο, στα πλαίσια της παθολογίας. Επίσης τρίμηνη εκπαίδευση γίνεται στους φοιτητές 11ου και 12ου εξαμήνου, που περιλαμβάνει θεωρητική εκπαίδευση και πρακτική εξάσκηση σε όλες τις μονάδες και τα εργαστήρια της κλινικής.
Μεταπτυχιακή εκπαίδευση
Περιλαμβάνει εκπαίδευση για την ειδικότητα της πνευμονολογίας, των εξειδικεύσεών της, καθώς και την εκπαίδευση επιστημονικών συνεργατών, ή συνεργαζόμενων τμημάτων της κλινικής, διαλέξεις προσκεκλημένων ομιλητών, κλινικοπαθολογοανατομικές συζητήσεις, βιβλιογραφικές ενημερώσεις, ερευνητικές συναντήσεις.
Προσωπικό κλινικής
Μέλη ΔΕΠ
Νικόλαος Σιαφάκας, καθηγητής, διευθυντής κλινικής
Νίκος Τζανάκης, αναπληρωτής καθηγητής κοινωνικής ιατρικής, υπεύθυνος μονάδος ενδοσκοπήσεων και επεμβατικής πνευμονολογίας
Σοφία Σχίζα, επίκουρη καθηγήτρια, υπεύθυνη μονάδας ύπνου
Ελένη Τζωρτζάκη, επίκουρη καθηγήτρια, υπεύθυνη εργαστηρίου μοριακής βιολογίας και γενετικής
Κατερίνα Αντωνίου, λέκτορας πνευμονολογίας, υπεύθυνη ιατρείου διάμεσων πνευμονοπαθειών
Μέλη ΕΣΥ
Γεώργιος Μαλτεζάκης, διευθυντής ΕΣΥ
Ιωάννα Μητρούσκα, διευθύντρια ΕΣΥ,
υπεύθυνη μονάδας διακοπής καπνίσματος
Ειρήνη Λαμπίρη, επιμελήτρια Β’
Πιτσιδιανάκης Γεώργιος, επιμελητής Β’
Γραμματεία
Ειρήνη Μιχαλάκη
Ειρήνη Ρογδάκη
