Δρ. Ιωάννης Πανδής
Επικεφαλής της Pfizer στη Θεσσαλονίκη και του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας
Η Θεσσαλονίκη αναδεικνύεται σε διεθνές κέντρο καινοτομίας στον χώρο της υγείας, με την Pfizer να επενδύει στρατηγικά στην περιοχή και να ενισχύει τη θέση της στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Μέσα από το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας, η εταιρεία δημιουργεί ένα οικοσύστημα τεχνολογίας και βιοτεχνολογίας που στηρίζεται στη συνεργασία με πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και startups. Με περισσότερους από 1.000 και πλέον εξειδικευμένους εργαζόμενους στη Θεσσαλονίκη, επενδύσεις σε υποδομές αιχμής και έμφαση στην Τεχνητή Νοημοσύνη, η Pfizer φιλοδοξεί να καταστήσει την Ελλάδα κόμβο έρευνας και ανάπτυξης, ενισχύοντας παράλληλα την οικονομία και προωθώντας την υπεύθυνη καινοτομία.
Συνέντευξη Κοσμάς Ζακυνθινός
Κύριε Πανδή, ποιο είναι το όραμα της Pfizer για την παρουσία της στη Θεσσαλονίκη αλλά και την ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης; Ποιες είναι οι προτεραιότητες σας ως νέος επικεφαλής του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας στη Θεσσαλονίκη;
Το όραμα της Pfizer για τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι να αναπτυχθεί ως ένας πυρήνας καινοτομίας, με διεθνή προσανατολισμό. Στόχος μας είναι να διαμορφώσουμε ένα δυναμικό περιβάλλον που θα λειτουργεί ως πεδίο ανάπτυξης για παγκόσμιες πρωτοβουλίες της Pfizer, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της περιοχής και το ανθρώπινο δυναμικό της. Προτεραιότητά μας είναι να ενισχύσουμε τη σύνδεση της τεχνολογίας με την υγειονομική φροντίδα, να επενδύσουμε στην ανάπτυξη ταλέντου και να ενδυναμώσουμε τις συνεργασίες με την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα. Θέλουμε η Θεσσαλονίκη να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την ψηφιακή καινοτομία στον τομέα της υγείας, όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο.
Πώς εξελίσσεται η επένδυση της Pfizer στη Βόρεια Ελλάδα σε επίπεδο υποδομών, ανθρώπινου δυναμικού και τεχνολογίας;
Η επένδυση της Pfizer στη Θεσσαλονίκη εξελίσσεται δυναμικά και πολυεπίπεδα. Η Pfizer συνεχίζει να μεγαλώνει και να εδραιώνεται ως κόμβος καινοτομίας όχι μόνο για την πόλη αλλά και την ευρύτερη περιοχή. Σχεδόν 5 χρόνια μετά την ίδρυση του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας το οποίο αποτελεί έναν από τους τέσσερις παγκόσμιους πυλώνες του οργανισμού, η Pfizer στη Θεσσαλονίκη αποτελείται από άλλους τρεις οργανισμούς –το Κέντρο Επιχειρησιακών Λειτουργιών και Υπηρεσιών, το Safety Surveillance and Risk management και το Pfizer Research & Development– και απαρτίζεται από περισσότερους από 1.000 εργαζόμενους υψηλής εξειδίκευσης.
Η επένδυση σε υποδομές ενισχύεται με τη δημιουργία νέων χώρων και τεχνολογικών υποδομών αιχμής, με στόχο την υποστήριξη διεθνών έργων και συνεργασιών. Αξίζει να αναφερθώ στη συνεισφορά της επένδυσης στην εθνική και τοπική οικονομία. Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), για την περίοδο 2020-2030, η επένδυση συνολικά έχει καταλυτική συμβολή τόσο στην απασχόληση όσο και στην ενίσχυση του ΑΕΠ. Και συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ η συνολική επίδραση στο ΑΕΠ της Θεσσαλονίκης εκτιμάται στο 1,2 δισ. ευρώ (0,6%) για την περίοδο 2020-2030, ενώ παράλληλα, για την ίδια περίοδο η λειτουργία της Pfizer στη Θεσσαλονίκη θα υποστηρίξει συνολικά, 23.200 ετήσιες θέσεις εργασίας σε όλο το φάσμα της ελληνικής οικονομίας. Η άμεση συμβολή της δραστηριότητας της εταιρείας στην απασχόληση για το ίδιο διάστημα εκτιμάται από την έρευνα σε 2.100 ετήσιες θέσεις εργασίας.
Πόσο σημαντική είναι η Θεσσαλονίκη για την παγκόσμια στρατηγική της εταιρείας στην Καινοτομία και τη Βιοτεχνολογία;
Η πόλη της Θεσσαλονίκης επιλέχθηκε λόγω του δυναμικού οικοσυστήματος καινοτομίας, της πρόσβασης σε ταλέντα και της στρατηγικής της θέσης στη ΝΑ Ευρώπη. Η Θεσσαλονίκη αποτελεί σημείο αναφοράς για την παγκόσμια στρατηγική της Pfizer, με στόχο να ενισχυθεί η συστημική καινοτομία και να δημιουργηθούν λύσεις που αλλάζουν τις ζωές των ασθενών.
Στόχος μας είναι να λειτουργεί η πόλη ως παγκόσμιο εργαστήριο ψηφιακής καινοτομίας, με στόχο την ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής όπως AI, Big Data και Βιοπληροφορική, να προωθηθούν οι συνεργασίες με πανεπιστήμια, startups και ερευνητικά κέντρα και να ενισχυθεί η βιοτεχνολογική έρευνα μέσω του Pfizer R&D. Είμαστε επίσης ιδιαίτερα περήφανοι για το ότι η επένδυση αυτή συμβάλλει στο Brain Regain και την επιστροφή ταλέντων στην Ελλάδα, ενισχύει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής και τοποθετεί την χώρα στον παγκόσμιο χάρτη της βιοτεχνολογίας και της ψηφιακής υγείας.
Υπάρχουν συνεργασίες με ελληνικά πανεπιστήμια ή startups στον χώρο της βιοτεχνολογίας και της τεχνολογίας υγείας;
Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της καινοτομίας στον χώρο της υγείας, έχουμε ήδη αναπτύξει και ανακοινώσει σημαντικές συνεργασίες με πολλά πανεπιστημιακά τμήματα και ερευνητικές ομάδες καθώς και με νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) που δραστηριοποιούνται στη βιοτεχνολογία και την τεχνολογία υγείας. Στόχος των συνεργασιών αυτών είναι η ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων, ευφυών λογισμικών και καινοτόμων διαγνωστικών μεθόδων, που αξιοποιούν τεχνολογίες αιχμής όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η κβαντική υπολογιστική. Μέσα από τη διαδικασία της συνδημιουργίας μπορούν να προκύψουν πρωτοποριακές ιδέες, ικανές να μεταμορφώσουν την ανάπτυξη ψηφιακών λύσεων που προάγουν έναν καλύτερο κόσμο για όλους. Αυτό αποτελεί το βασικό κίνητρο για την καθημερινή μας προσπάθεια να αλλάζουμε θετικά τις ζωές των ασθενών και των ανθρώπων γύρω τους. Ενδεικτικά, έχουν συναφθεί συνεργασίες με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με το Πανεπιστήμιο Πατρών καθώς και με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με τη Μονάδα Κληρονομικών και Σπάνιων Καρδιαγγειακών Παθήσεων της Α’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ, και με το Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Ερευνών (ΙΒΕ) του ΙΤΕ, με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης.
Σε ό,τι αφορά τη συνεργασία μας με startups, υλοποιούμε το πρόγραμμα Start4Ηealth, το οποίο αποτελεί βασικό πυλώνα συνεργασίας με ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε ελληνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της ψηφιακής υγείας και της βιοτεχνολογίας, προσφέροντας τους ευκαιρίες καθοδήγησης, συνεργασίας και ανάπτυξης καινοτόμων λύσεων με πραγματικό αντίκτυπο στη ζωή των ασθενών. Πρωτοβουλίες όπως το Start4Health, μας επιτρέπουν να απευθυνόμαστε με άμεσο τρόπο σε νεοφυείς επιχειρήσεις και να δημιουργούμε σχέσεις συνεργασίας μαζί τους. Έχουμε ήδη ανακοινώσει συνεργασίες με startups που διακρίθηκαν όπως η Medoid και η eNIOS. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί και φέτος. Ο τέταρτος κύκλος πρόκειται να ξεκινήσει σύντομα και καλούμε όλες τις ελληνικές startups να υποβάλουν αίτηση. Στόχος μας είναι η καλλιέργεια αμοιβαία επωφελών και σταθερών σχέσεων με το οικοσύστημα, παρέχοντας πέρα από τα χρηματικά έπαθλα και ευκαιρίες συνεργασίας στις εταιρείες που διακρίνονται.
Τι σημαίνει για εσάς «υπεύθυνη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης» στον τομέα του φαρμάκου σήμερα;
Καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) συνεχίζει να μεταμορφώνει τη φαρμακευτική βιομηχανία, η ανάγκη για μια προσεκτική και ηθική προσέγγιση στη χρήση αυτής της ισχυρής τεχνολογίας είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Η χρήση του AI έχει τεράστιες δυνατότητες να επιταχύνει την ανακάλυψη φαρμάκων, να βελτιστοποιήσει την παραγωγή και να ενισχύσει την ποιότητα της φροντίδας των ασθενών.
Ωστόσο, αν δεν εφαρμοστεί με υπευθυνότητα, μπορεί να δημιουργήσει σοβαρούς κινδύνους που απειλούν την εμπιστοσύνη των ασθενών, την ασφάλειά τους και την αξιοπιστία του κλάδου. Οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν ηθική υποχρέωση να ηγηθούν στην προώθηση υπεύθυνων πρακτικών χρήσης της AI. Σε αντίθεση με άλλους τομείς, οι αποφάσεις και οι ενέργειες των φαρμακευτικών εταιρειών μπορούν κυριολεκτικά να καθορίσουν τη ζωή ή τον θάνατο των ασθενών που εξυπηρετούν. Οποιοδήποτε λάθος ή παράλειψη στη χρήση της AI μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες.
Η διαφάνεια και η δυνατότητα εξήγησης των συστημάτων AI πρέπει να αποτελούν βασικές αρχές στην εφαρμογή τους στον φαρμακευτικό χώρο. Οι ασθενείς και οι επαγγελματίες υγείας δικαιούνται να γνωρίζουν πώς λαμβάνονται κρίσιμες αποφάσεις που επηρεάζουν την υγεία και τη θεραπεία τους. Η προστασία της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων είναι επίσης ζωτικής σημασίας. Οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν πρόσβαση σε εξαιρετικά ευαίσθητες πληροφορίες υγείας, και τα μοντέλα AI που εκπαιδεύονται με αυτά τα δεδομένα πρέπει να διαθέτουν ισχυρά μέτρα ασφαλείας και αυστηρούς ελέγχους για να αποτρέπεται η μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση ή κατάχρηση. Οι ασθενείς πρέπει να νιώθουν σιγουριά ότι τα δεδομένα τους προστατεύονται.
Ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες οφείλουν να διατηρούν ουσιαστική ανθρώπινη εποπτεία και έλεγχο πάνω στα συστήματα AI. Παρόλο που η τεχνολογία μπορεί να είναι εξαιρετική στην αναγνώριση προτύπων, στην αξιολόγηση κινδύνων και στην υποστήριξη αποφάσεων, δεν πρέπει ποτέ να έχει πλήρη αυτονομία σε θέματα που επηρεάζουν την υγειονομική περίθαλψη. Οι άνθρωποι –με την ηθική τους κρίση, την ενσυναίσθηση και την υπευθυνότητά τους– πρέπει να παραμένουν ενεργά εμπλεκόμενοι. Η υπεύθυνη χρήση του AI στη φαρμακευτική δεν είναι απλώς καλή πρακτική –είναι ηθική επιταγή. Οι φαρμακευτικές εταιρείες που θα ηγηθούν σε αυτόν τον τομέα θα κερδίσουν όχι μόνο την εμπιστοσύνη του κοινού, αλλά θα αποτελέσουν και πρότυπο για ολόκληρο το οικοσύστημα της υγείας. Το διακύβευμα είναι πολύ μεγάλο για να γίνει κάτι λιγότερο.
Πώς επενδύει η Pfizer σε νέες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ανάλυση δεδομένων και τα ψηφιακά εργαλεία υγείας;
Η Pfizer επενδύει συστηματικά σε τεχνολογίες αιχμής με στόχο τη μεταμόρφωση της υγειονομικής περίθαλψης και τη βελτίωση της εμπειρίας των ασθενών. Οι βασικοί πυλώνες της επένδυσης περιλαμβάνουν την χρήση της Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) για προγνωστικά μοντέλα και ανάλυση κλινικών δεδομένων, ενισχύοντας την ακρίβεια και την ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων, την εφαρμογή Big Data Analytics για την κατανόηση συμπεριφορών ασθενών, την πρόβλεψη επιδημιολογικών τάσεων και τη βελτιστοποίηση κλινικών δοκιμών καθώς και τη χρήση ψηφιακών εργαλείων υγείας που συνδέουν ασθενείς με υποστηρικτικά δίκτυα και διευκολύνουν την επικοινωνία με Επαγγελματίες Υγείας, ενδυναμώνοντας τους ασθενείς ώστε να γίνουν ενεργοί διαχειριστές της υγείας τους. Αυτές οι δυνατότητες των νέων τεχνολογιών έχουν μεταβάλει δραστικά και την αλληλεπίδραση των φαρμακευτικών εταιρειών με ασθενείς και Επαγγελματίες Υγείας.
Στην Pfizer, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην κατανόηση της συνολικής εμπειρίας του ασθενή, ώστε να σχεδιάζουμε και να αναπτύσσουμε προϊόντα, υπηρεσίες και ψηφιακές εφαρμογές που αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη. Στόχος μας είναι η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ασθενών, ενώ παράλληλα χρησιμοποιούμε αυτές τις τεχνολογίες ως θεμέλιο για τη δημιουργία πιο αποτελεσματικών πρακτικών πρόληψης και θεραπείας.
